Γρηγόρης Αυξεντίου - "Ζήδρος"
Ο ήρωας Γρηγόρης Αυξεντίου
Η μητέρα του ήρωα

Βιογραφία:

Ο Γρηγόρης Αυξεντίου γεννήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου του 1928 στο χωριό Λύση που βρίσκεται ανάμεσα στην Λευκωσία και στην Αμμόχωστο.

Σπουδές

Τελειώνοντας το γυμνάσιο αποφάσισε να μεταβεί στην Ελλάδα για να σπουδάσει στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων. Παράλληλα μελετούσε φιλολογία για να μπει στην φιλοσοφική σχολή Αθηνών.

Θητεία

Ο Γρηγόρης Αυξεντίου υπηρέτησε στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα ως Ανθυπολοχαγός πεζικού για λίγους μήνες και επέστρεψε στην Κύπρο.

Ε.Ο.Κ.Α.

Στις 20 Ιανουαρίου 1955 έγινε η πρώτη συνάντηση του Αυξεντίου με το Γρίβα που ήταν αρχηγός της Ε.Ο.Κ.Α. (Εθνική οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) και μπήκε στον αγώνα κατά των Άγγλων. Μπαίνοντας στον αγώνα του δόθηκαν τα εξής ψευδώνυμα: «Ζήδρος», «Ρήγας», «Αίαντας», «Άρης», «Μάστρος» και «Ζώτος». Αγωνίστηκε σκληαρά στην αντίσταση κατά των Άγγλων και πολύ γρήγορα του δόθηκε η θέση του υπαρχηγού της Ε.Ο.Κ.Α.

Αγγλοκρατία

Οι Άγγλοι δεν μπορούσαν να τον πιάσουν και τον είχαν επικηρύξει με το ποσό των 250 λιρών. Κρυφά παντρεύτηκε την Βασιλική μια νύχτα στο μοναστήρι του Αχειροποιήτου στις 10 Ιουνίου 1955. Ποτέ οι Άγγλοι δεν μπόρεσαν να πιάσουν το «Ζήδρο». Κάποτε μεταμφιέστηκε σε καλόγερο στο μοναστήρι του Μαχαιρά, κοντά στο οποίο ήταν και το κρησφύγετό του. Πλησιάζοντας οι Άγγλοι στο μοναστήρι δεν έχασε το κουράγιο του και μεταμφιεσμένος κέρασε τους Άγγλους χωρίς να τον αναγνωρίσουν.

Θάνατος

Στις 3 Μαρτίου του 1957 οι Άγγλοι, ύστερα από προδοσία πληροφορήθηκαν το κρησφύγετό του κοντά στο Μαχαιρά. Το περικύκλωσαν με αυτοκίνητα και ελικόπτερα, έριξαν βενζίνη στο κρησφύγετο και τον έκαψαν ζωντανό. Το καμένο σώμα του θάφτηκε στις 4 Μαρτίου στις Κεντρικές Φυλακές Λευκωσίας, στο χώρο που είναι γνωστός σήμερα ως «Τα Φυλακισμένα Μνήματα». Έτσι ήρθε το τέλος αυτού του μεγάλου Κύπριου αγωνιστή.

 
Ο.... μας λέουν να διδάσκουμε για την παράδοση μας, Ο.... γιατί εν η ταυτότητα και η καταγωγή μας, Ο.... μακρά που τα ναρκωτικά είναι η συμβουλή μας!
Ε.... σαν την γλυτζιάν τους την φωνή που' χουν τ'αηδόνια Ε.... πιστοί πας την παράδοση θα' μαστε σιήλια γρόνια!
Ο.... Ζήδρος πρέπει ν' ανεβεί, πρέπει να συνεχίσει Ο.... το μνήμα του Αυξεντίου μας ψηλά να το κρατήσει!
Ε.... τζιαι έφτασεν η χάρη μας στα σύνορα της Ύμβρου Ε.... εν τούτο το αυθεντικό συγκρότημα του Ζήδρου!
Ε.... παίξε Ζαβρέ μου το φκιολί, τζιαι γιώ να τραουδήσω Ε.... τες όμορφες του μαχαλλά να σου τες κουβαλήσω!